Хөөрхөн хүүхэн

Ф.М.Достоевский бээр “Гоо сайхан ертөнцийг аварна” гэчихээд, чухам яаж аврах жорыг нь хэлж өгөөгүйн улмаас ихэнх эмэгтэй нэг бол будаг, нөгөө бол хутга ашиглан ертөнцийг “аврах” гэсэн мөнхийн санаархлаа гүйцэлдүүлэхээр богинохон насаа үрж дуусгадаг нь гачлантай. Өнөөдрийг хүртэл ямар нэгэн гоо сайханлаг зүйл, гоо сайхан бүхий хүний гоо сайхан нь энэ ертөнцийг аварч гийгүүлсэн жишээ нэгээхэн ч алга. Байсгээд л ертөнц, дэлхий, тив, орон нутаг, орц хонгилийн гоо сайхан бүхий хүмүүсийг шалгаруулдаг бөгөөд энэ нь социализм нуран унаж, ливичүүд тусгаар тогтнолоо олж, цунамийн гамшгийн дэлхий нийтээрээ хамтран давж, өнөө хэр дэлхийн III дайны галыг өрдчихөөгүй байгаатай ямар нэг сэжимээр холбоотой гэж санахад бэрх. Яахав, зам дээр хоёр машин шүргэлцлээ гэхэд өртөгч хоёр талын аль нэгнийх нь гоо үзэсгэлэн бүхий байдал нь хэргийг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэл болж болох талтай. Гэвч энэ нь ертөнцийг аврахтай харьцуулашгүй зүйл ажээ.

Гоо сайхан, хөөрхөний тухай ойлголт нь Эртний Грек, түүнээс ч өмнөх үеээс улбаатай мөнхийн сэдэв бөгөөд Сократ, Пифагор нар энэ талаар ихээхэн сонирхож, нэг сэдэвт зохиол бичиж асан удаатай. Тэд гоо сайхныг зөвхөн эмэгтэй хүнд хамаатуулалгүй амьтан, эд зүйл, жишээ нь харандаанд ч өөрийн гэсэн гоо сайхан бий хэмээн үзэж байж. Пифагорын дэг сургуулийнхан гоо сайхан байдлын тэг бүтээж, үүнийгээ математик загварчлалд оруулахаар зэхэж байсан тухай баримт ч бий. Харин өдгөө энэ ойлголт дээр дурдсан бүхнээс эрс холдож, хүнд, тэр дундаа эмэгтэй хүнд хамаатай сэтэр болж хувирсан хэрэг. Түүхийн бүхий л үед амьдарч асан эрдэмтэн мэргэд хийгээд яруу найрагчид гоо сайхны талаар залхтал ярьсан хэдий ч ямар хүнийг гоо сайхан гэх вэ, гоо сайхан байх нь яагаад чухал вэ гэдгийг тайлж чадаагүй л байна. Жишээ нь, би хувьдаа миний ээж болон дүү охин хоёрын маань хэн нь илүү хөөрхөн бэ гэдгийн хариуг хэзээ ч олж чадахгүй. Энэ хоёр эмэгтэйн гоо сайхан чухам юугаараа энэ жилийн Дэлхийн миссээр шалгарсан Ивиан Саркоз гээчээс дутуу болох тухай бодоод ч нэмэргүй.

Эртний грекчүүд гоо сайхныг одоогийнхоос огт өөрөөр, харьцангуй үнэний ортойгоор хүндэтгэн үздэг байсан бөгөөд жимс боловсрох үе буюу дундаж насны эмэгтэй хүнийг гоо сайхан гэж үздэг байж. Харин бяцхан охид болон настай эмэгтэйчүүд “боловсорсон жимс” байх үе рүү тэмүүлэх нь л гоо сайханд тэмүүлэх гээч аж. Гэвч гоо сайхан гэдэг тогтонги зүйл биш бөгөөд цаг үе бүхэнд шилжин, шинэчлэгдэж байсныг түүх гэрчилнэ. Жишээ нь, сэргэн мандалтаас өмнөх үед баруунд махлаг эмэгтэйчүүд сайханд тооцогдож байсан бол XVIII зуун болж ирэхэд нарийхан бэлхүүс гоо сайхны гол илэрхийлэл болж байв. Тэгвэл дорно дахинд цас мэт цагаан царай, цус мэт улаан уруултай нь сайхан бөгөөд тэр ч байтугай хятадын түүхэнд хөлийн хэмжээ ч сайхны үнэлэмж болсон жишээ байдаг. Гоо сайхны тухай ярихын тулд бэлгэ тэмдэг бологчдын тухай ярихаас аргагүйд хүрнэ. Леонардо да Винчийн бийрээр бүтсэн Мона Лизагийн хөрөг сэргэн мандалтын үеийн гоо сайхны симбол мөн бол өнөө цагт энэ үүрэг Кэйт Миддлтон, Анжелина Жоли, Жан Зы И нарт хамаатаж байна. Яагаад энэ гуравт хамаатаж байгаа гэж, яагаад өөр хэн нэгэн байж болохгүй гэж хэмээн бодож байгаа бол таны түмэн зөв. Өнөө хэр зөв хариуг нь хэн ч олоогүй байгаа шүү дээ.

Ричард Гир, Жулия Робертс нарын тоглосон “Хөөрхөн хүүхэн” кинонд нэг үнэн бий. Киноны эхлэлээс төгсгөл хүртэл Вивианд хувцас болоод нүүр будалтыг эс тооцвол элдэв өөрчлөлт гарсангүй. Тэр хэн байсан түүгээрээ л байв. Харин энэ зуур Вивианыг харах Эдвардын харц хэдэнтээ өөрчлөгдөв өө. Хиймэл үс, гуяа давсан эрээ цээргүй урт гутал, богино банзал өмссөн тэр эмэгтэйг Эдвард эхэндээ нэг шөнийн хүүхэн л гэж бодсон. Тэр зорилгоо ч биелүүлсэн. Харин тэкний ард суугаад өөдөөс нь ширтэх хар хилэн даашинзтай тэр бүсгүйтэй Эдвард гэрлэхийг хүссэн. Ердөө л энэ. Гоо сайхан гэдэг чинь ийм л хуурамч эд байх нь. Ер нь гоо сайхан байдал гэж үгүй, харин гоо сайхныг олж харж л болдог аж, тийм үү. Угтаа хэний царай толинд илүү сайхан харагдаж байна вэ гэдгээс илүүтэйгээр толинд харагдах эсэх нь л туйлын үнэн байлтай.

Тэгэхээр гоо сайхан ертөнцийг аврах нь уу, үгүй юү?