Jul 8, 2011

Зургаан дусал эгшиг



Цонх цантчихаж. Шалтгаан нь цас биш, борооны ялдам дуслууд. Урсаад л... Бороонд норох яагаад шүршүүрийн дор зогсохоос ялгаатай байдаг, зуны танхил өдрүүдийг хүсэх тачаал бороон дуслаас үүдэлтэй болохыг, тэгэхдээ бүр өвөлжин хүлээсэн цэлмэг тэнгэр, нарны тусгалыг ор тас мартаад бүрхэг саарал тэнгэрээс дуслах эгшиг чимээг сонсох... Элдэв эрсдэлийг хойш тавиад аадар бороонд шүхэргүй гүйх галзуу хүнд л тохирох үйлдлийг турших ямар вэ?
Гол нь үнэр. Бороонд норсон шорооны үнэр... би галзуураагүй ээ, тэр хамгийн гоё таашаал. Хамгийн гоё... Таашаал!

Singing in the rain- Жен Кэлли
1929 оны шуугиант бүтээл “The Hollywood music boz revenue мюзиклийн гол дүр Дорис Травис энэ дууг анх амилуулж, Аннет Хэншоу, Норма Ширер, Жон Серри нарын ам дамжсан ч гэлээ 1952 оны “Singing in the rain кинонд Жен Кэлли сэтгэл хөдөлгөм дуулсны дараа л дэлхий нийтийн хүртээл болсон юм. Зарим нь борооны сүлд дуу ч гэдэг. Дурласан залуугийн сэтгэл хөдлөлтэй сүлэлдсэн борооны эгшиг ямар романтик болохыг Жен Келлид атаархсан сая сая залуугийн зүрхний цохилтоос мэдэрч болно. Өнөө цагийн үзэгчдэд түүний хөдөлгөөн солиотой харагдаж мэднэ л дээ. Гэхдээ 1952 оны дурлалын сэтгэл хөдлөл үүнд буруугүй. Артур Фрийд, Херб Браун нарын бүтээл бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг дууны жагсаалтад гуравдугаарт бичигдэж байв. Энэ гол биш, бороо!
Let ir rain”- Трэйси Чэпмэн
Хит биш шүү. Гэхдээ борооны эгшигт дурлагсдын архивын үнэ цэнэтэй сонголт байж мэднэ. Грэммийн дөрвөн удаагийн шагналт, блюз ноёнтон Трэйси Чэпмэнийн зургаа дахь цомог “Let it rain”-д багтсан энэ дуу 2002 онд мэндэлсэн ч хөгжмийн чартуудад амжилт олоогүй. Өөрийнх нь хэлснээр энэ “нийтийн дуу” биш л дээ. Гитарын зөөлөн хэмнэл, аргадах мэт намуухан хэмнэлээс та тэртээ холд гээсэн итгэлээ тэмтчих санал тавина. Хайр дурлалыг түр мартаад, зүрхээ мэдэр. Эзэнгүй хот, эл хул гудамж, саарал төрх... март аа, бороон дуслыг чагна.

Rain- Битлз
Ливерпулийн дөрвөлийн даруухан бүтээлүүдийн нэг. 1966 оны зургадугаар сард Леннон, Пол хоёрын мэдрэмжээр бүтсэн энэ дууны клип сонирхолтой. Яг үнэндээ хүлэмж дамжин алхах тэдний үйл хөдлөл сонирхол татам биш л дээ. Тэгэхээр сонирхол татахгүй байгаа нь л сонирхолтой хэрэг биш үү. “Бид энэ дууг үүрийн 04.00-05.00 цагийн хооронд бүтээсэн. Амархан бүтээл гэх байх л даа. Гэхдээ тэр нэг цагийг бид хэрхэн өнгөрүүлснийг мэдэхгүй учраас ийн дүгнэх нь амар биз. Магадгүй зөв ч байх” хэмээн Леннон ярьсан байдаг. 1960-аад оны “рок бороо” хожим кино болсон түүхтэй.

Purple rain- Принц
Бороо ямар өнгөтэй байдаг юм, бүү мэд. 1984 онд харин ягаан бороо орсон гэнэ билээ. Өнөө ч хаа нэгтээ орсоор л байдаг гэх. Принцийн “Purple rain” цомогт багтсан энэ дуу 1990-ээд оны хамгийн алдартай “бороо” байв. Рок, поп, госпел, оркестрал жанрын холимог энэ дууны үг, аяын Принц өөрөө бичсэн юм. 8:41 минут эгшиглэх “Ягаан бороо”-ноос тайван амгаланг эвдэх ер бишийн догшин шинжтэй. Гэхдээ хэмнэлтэй хилэн. Принцийн “Purple rain цомогт хөгжмийн шүүмжлэгчид өнөө ч алга ташдаг. “Тime” сэтгүүлийн бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг цомгийн жагсаалтад багтсаж байв. “Ягаан бороо”-нд норох таалагдсан юм байлгүй дээ.

Fira and rain”- Жэймс Тэйлор
Тэр бороо бас гал харсан. Би бороо, бас гал сонссон. Нэг нь дээш, нөгөө нь доош дүрэлздэг. Ялгаа юу байна. Энэ ардын дууны стильтэй хольсон рок уран бүтээл. Сонирхолтой. Жэймс Тэйлорын 1970 оны “Хонгор Жэймс” цомогт багтсан эл дуу 1970-аад оны залуучуудыг байлдан дагуулж, болзооны сүлд дуулал хэмээн нэрлэгдэж байв. Жэймсийн үг, аяар бүтсэн “Fire and Rain”-ээс бидэнд танил биш үнэр, амт мэдрэгдэнэ. Тэртээ хол хязгаарт гарцаагүй ганцаараа, нар мандахыг харах хүслийг бороон дусал, аялгуу бүдгэрүүлнэ, орлоно.

It’s raining men”- Марта Уош, РуПаул
Яагаад ч юм борооны тухай дуунд эр хоолой тохирдог юм шиг. Энэ магадгүй хайр дурлалын уламжлалт зохион байгуулалттай холбоотой байх. Гэвч “Weather girls” киноны энэ дуу бүсгүй хоолойгоор бүтэж, ганцхан сарын дотор зургаан сая хувь борлогдон, шуугиан тарьж байв. Зарим нь ижил хүйстнүүдийн сүлд дуу гэж ярьдаг л юм. 1982 оны бүтээл болох эл дуу хожим Диана Росс, Жэри Хэлливэлл, Донна Саммер, Шер нарын хоолой дамжсан юм. Гэлээ ч эх хувилбар нь сонгодог хэвээр үлдэж, өнөө хэр эрчүүдийн чихнээ “дусалж” байгаа. Хөгжим судлаачид пост диско, бүжгийн хэмнэлтэй хэмээн оношилсон ч ер бишийн намуун, тайван аяс цаана нь нуугдаж байдаг юм даа.

1 comment:

  1. блюз ноёнтон Трэйси Чэпмэнийн??? noyonton bish hatagtai shuu dee..

    ReplyDelete